Αν θέλαμε να περιγράψουμε με δυο κουβέντες τη φετινή χρονιά θα λέγαμε: ζέστη, ξηρασία, μεγάλη πρωιμότητα στην ωρίμανση, μειωμένη παραγωγή. Αλλά στον αντίποδα καλή υγιεινή και πολύ καλή ποιότητα των σταφυλιών.
Ζητήσαμε, όπως κάθε χρόνο, από παραγωγούς, γεωπόνους, οινολόγους που μοχθούν στις διαφορετικές ζώνες να μας δώσουν μια πρώτη εκτίμηση. Και καταγράφουμε τις ανταποκρίσεις στο www.wineplus.gr.
Στη Σαντορίνη, ο τρύγος έχει ολοκληρωθεί εδώ και μία εβδομάδα. Για το νησί το 2024 ήταν μια χρονιά με ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, οι οποίες οδήγησαν σε μείωση της παραγωγής, κατά περίπου 30-35% σε σύγκριση με πέρσι, η οποία περσινή χρονιά χαρακτηρίστηκε, επίσης, από πρωτοφανή μείωση της παραγωγής. Ο Δρ. Γιάννης Παρασκευόπουλος από τη Γαία Οινοποιητική είναι για ακόμη μία φορά αποκαλυπτικός: «Το 2020 με 2022 η ετήσια παραγωγή σταφυλιών του νησιού έφτανε τους 3.000 τόνους. Φέτος είναι μόλις 750 – 800 τόνοι, που πρέπει να μοιραστούν σε 20 οινοποιεία! Και η τιμή του σταφυλιού; Όπου κάτσει η μπίλια… Από 6€ το κιλό πέρυσι, φέτος θα πάμε στα 8€, ίσως και περισσότερο.» Και συνεχίζει: «Είναι ο τρίτος χρόνος ξηρασίας. Αν δεν βρέξει θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα. Οι αμπελιές πεθαίνουν… Ένας παράγοντας είναι σαφώς η έλλειψη νερού, ο άλλος είναι ότι ο αμπελώνας είναι πολύ γερασμένος και δεν ανανεώνεται. Οι ιδιοκτήτες δεν ασχολούνται, τον έχουν αφήσει στον αυτόματο. Είναι παρατημένος. Το χώμα είναι πολύ σκληρό και το όποιο νερό πάει χαμένο. Οι παλιοί το κάνανε, ανανέωναν με καταβολάδες.» Για να καταλήξει: «Η λέξη-κλειδί είναι ‘αναδιάρθρωση’ του αμπελώνα. Και υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία, με οικονομικές επιδοτήσεις… Όμως δεν θα γίνει! Γιατί το μεγαλύτερο μέρος των αμπελώνων δεν το δουλεύουν οι ιδιοκτήτες, αλλά ενοικιαστές που τους νοικιάζουν για μικρά χρονικά διαστήματα. Οπότε δεν θα μπουν σε αυτή τη διαδικασία. Και κυρίως, χωρίς να έχουν εξασφαλίσει το νερό. Σου το λέω, σε μια δεκαετία θα υπάρξει σοβαρή συρρίκνωση του Σαντορινιού αμπελώνα. Οι οινοποιοί σήμερα έχουν τα 2.500 από τα 9.000 στρέμματα. Θα μείνουν μόνο αυτά και από αυτά θα βγάζουν τα κρασιά τους τα 20 οινοποιεία. Που σημαίνει λιγότερες φιάλες σε υψηλότερες τιμές.» Και στην ερώτηση για την ποιότητα των κρασιών του 2024 απαντά: «Τα κρασιά θα είναι πολύ καλά. Ίσως λίγο πιο φαινολικά, λόγω στης συμπύκνωσης των σταφυλιών. Πολύ καλά!»
Και στην Κρήτη η χρονιά ήταν πολύ πρώιμη. Ο Νίκος Δουλουφάκης από το ομώνυμο οινοποιείο στις Δαφνές Ηράκλειου μιλά για την πιο πρώιμη χρονιά. «Ξεκινήσαμε τρύγο στις 29 Ιουλίου. Αυτό είχε συμβεί και το 2018. Τότε ξεκινήσαμε στις 30 Ιουλίου και ήταν πρωτοφανές… Φέτος ξεκινήσαμε με 20 ημέρες πρωίμηση και καταλήξαμε στις 30! Πρώτο τρυγήσαμε το Sauvignon Blanc. Το Λιάτικο το πήραμε στις 1 – 5 Αυγούστου, το Βιδιανό από τις 6 – 16 Αυγούστου και τελειώσαμε στις 28 Αυγούστου με το Μαντηλάρι.» Και διευκρινίζει: «Το πρόβλημα δεν ήταν η πρωίμηση, αλλά το ότι ωρίμασαν ταυτόχρονα. Έδειξαν απίστευτη βιασύνη…». Όσο για τις ποσότητες παραγωγής: «Είναι η 2η χρονιά ξηρασίας και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα πολύ μικρά φορτία. Ο μέσος όρος της μείωσης είναι 30% (από 300 κιλά το στρέμμα για κάποια κομμάτια Βιδιανού με φτωχά χώματα έως τα 800 κιλά το στρέμμα). Κι αυτή είναι η μείωση σε σχέση με την περσινή χρονιά, η οποία ήταν ήδη μειωμένη. Μιλάμε, δηλαδή, για μείωση της τάξης του 50%. Πιο ανθεκτικά φάνηκαν το Syrah και τα Μοσχάτα. Κι ο Ταχτάς, που είναι καλύτερος από πέρυσι. Η απογοήτευση ήταν το Cabernet που αφυδατώθηκε απότομα.» Και ποιοτικά μιλώντας: «Τα λευκά, παρά τις ξηροθερμικές συνθήκες, έχουν υψηλές οξύτητες και χαμηλά pH. Το ίδιο συνέβη και το 2018, όταν είχαμε παρόμοιες συνθήκες και πρωίμηση. Και αρωματικά είναι καλά. Οι αλκοόλες όμως... έφτασαν το 14% για πλάκα! Στα ερυθρά θα έχουμε 15,5% και 16%. Θα έχουμε ερυθρά Καλιφόρνιας…».
Ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου από το γνωστό κτήμα στην Επανομή Θεσσαλονίκης αναφέρεται σε μια πρωτοφανή 4μηνη ανομβρία που οδήγησε σε μια χρονιά: «Πάρα πολύ πρώιμη. Δεν θυμάμαι άλλη τόσο πρώιμη χρονιά. Ξεκινήσαμε τρύγο, Ιούλιο… Χρονιά δύσκολη, που απαιτούσε καλή διαχείριση του αμπελώνα. Εξαιρετική, όμως, όσον αφορά στην ποιότητα. Πήραμε σταφύλια με καλή συμπύκνωση.»
Και ο Αργύρης Γεροβασιλείου, ως οινολόγος του κτήματος, δίνει όλες τις λεπτομέρειες: «Είναι τρελό αυτό που συνέβη… Μια τρελή πρωιμότητα, η οποία φάνηκε από την αρχή της χρονιάς. Από την άνθιση που ξεκίνησε τον Μάιο, 20 ημέρες νωρίτερα. Το ξεφύλλισμα, το βλαστολόγημα, όλα τα κάναμε 20 μέρες νωρίτερα. Και είναι ‘τρομαχτικό’ το ότι πέρυσι, με τις βροχές, ξεκινήσαμε τρύγο στις 21 Αυγούστου και τελειώσαμε τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου, ενώ φέτος ο τρύγος άρχισε στα τέλη Ιουλίου και τώρα που μιλάμε (31/08) μας έχει μείνει μόνο το Ξινόμαυρο κι ένα κομμάτι Λημνιό. Δυο χρονιές εντελώς αντίθετες!» Για τις ποσότητες: «Υπήρξε μια μείωση της παραγωγής που σε εμάς όμως, με συνεχές πότισμα και τις σωστές επεμβάσεις, είναι της τάξεως του 10%. Και επειδή φέτος έδωσαν παραγωγή κάποιες καινούργιες μας φυτεύσεις είμαστε πάνω κάτω στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.» Και η ποιότητα; «Ένα θετικό της φετινής χρονιάς είναι ότι λόγω των ξηροθερμικών συνθηκών δεν είχαμε καθόλου ασθένειες. Τα σταφύλια ήταν πολύ καθαρά. Είχαν, βεβαίως, λιγότερο χυμό. Το έβλεπες και στο πιεστήριο, όπου η απόδοση σε πρόρογο ήταν μικρότερη. Για τα λευκά θα είναι μια τυπική καλή χρονιά με πιο συμπυκνωμένα, εξωτικά κρασιά. Για τα ερυθρά, επιφυλάσσομαι ότι ίσως είναι μια πολύ καλή χρονιά. Για το Λημνιό συγκεκριμένα, που τρυγήσαμε χθες, έχουμε Δυναμικό Αλκοολικό τίτλο 13,3%. Πρωτοφανές.»
