ENG

Πορτοκαλί κρασιά, κρασιά ήπιων παρεμβάσεων ή Κρασιά από το παρελθόν, στο… μέλλον!

A A

της Μαρίας Τζίτζη

Αν και είναι στη μόδα τα τελευταία 20 χρόνια, κερδίζοντας όλο και περισσότερο οπαδούς, καταναλωτές και παραγωγούς, το πορτοκαλί κρασί -orange wine- έχει μακραίωνη ιστορία και πάει πίσω περισσότερα από 7.000 χρόνια.

Κατάγεται από τη Γεωργία, μια Καυκάσια χώρα στο σταυροδρόμι Δυτικής Ασίας και Ανατολικής Ευρώπης, και μια από τις αρχαιότερες χώρες του κόσμου με οινική παράδοση. Για την παραγωγή του απαιτούνται λευκά σταφύλια που όμως οινοποιούνται όπως τα ερυθρά. Σταφύλια με τις φλούδες τους, δηλαδή, τα κουκούτσια, συχνά και τα κοτσάνια, παραμένουν σε επαφή με το γλεύκος  και η διαδικασία της εκχύλισης συνεχίζεται για μέρες, βδομάδες ακόμα και μήνες.

Οι δεξαμενές που φιλοξενούν αυτόν τον σταφυλοπολτό, qvevris στη Γεωργιανή διάλεκτο, είναι κατασκευασμένες από αργιλικό πηλό (τερακότα), έχουν εσωτερική επίστρωση από κερί μελισσών και είναι θαμμένες ολόκληρες μέσα στο χώμα, ώστε να παραμένει η θερμοκρασία κατά την αλκοολική ζύμωση χαμηλή και έτσι να παρατείνεται η ζύμωση. Κατά την παρατεταμένη παραμονή του γλεύκους με τα στέμφυλα και τα κοτσάνια, εκχυλίζονται τανίνες που σε συνδυασμό και με την αυξημένη οξύτητα συντηρούν με φυσικό τρόπο το κρασί, αποφεύγοντας, επιπλέον, προσθήκες χημικών συντηρητικών.

Όσο για το χρώμα του κρασιού, αυτό εξαιτίας του τρόπου οινοποίησης κυμαίνεται από σκούρο κίτρινο, κεχριμπαρί, καστανό ή ακόμα και πορτοκαλί, απ΄ όπου και το όνομά του (orange). Μετά το τέλος της οινοποίησης γίνεται απολάσπωση σε άλλη πήλινη δεξαμενή, διαδικασία που επαναλαμβάνεται πολλές φορές και λειτουργεί σαν φυσική φίλτρανση. Τέλος, η ωρίμανση συνεχίζεται στη θαμμένη μέσα στο χώμα δεξαμενή μέχρι οκτώ χρόνια. Η μέθοδος παραγωγής οrange wine συμπεριλήφθηκε στη λίστα των μνημείων της άυλης κληρονομίας της UNESCO (2013).

Στην παραγωγή ποιοτικών οrange wines ξεχωρίζουν η Ιταλία (Friuli-Venezia Giulia), η Σλοβενία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Νέα Ζηλανδία κ.α. Η Ελλάδα, επίσης, τα τελευταία χρόνια έχει να επιδείξει ενδιαφέροντα δείγματα της συγκεκριμένης κατηγορίας.

Στη μόδα των καιρών, δυναμική εμφάνιση κάνουν και τα «φυσικά κρασιά», με τον -μη δόκιμο- όρο να περιγράφει κυρίως αυτά που παράγονται με τη φιλοσοφία της βιοδυναμικής αμπελοκαλλιέργειας. Μια εναλλακτική απάντηση στην παραγωγική γεωργία και τη μαζική οινοπαραγωγή. Κρασιά μη παρεμβατικά ή καλύτερα ηπίων, γιατί όχι, και μηδενικών παρεμβάσεων.
Υπήρχαν και στο παρελθόν -διαφημίζονταν σαν σπιτικά κρασιά χωρίς χημικά και συντηρητικά- και θα υπάρχουν και στο μέλλον, όσες αναταράξεις κι αν προκαλούν με το όνομα ή τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους.

Για τους Γάλλους είναι επισήμως νομοθετημένα και η -λιγότερο προκλητική- αναγραφή στην ετικέτα ‘κρασιά φυσικής μεθόδου’ ‘vin methode nature’ προσδιορίζει ακριβώς τι τα διαφοροποιεί από όλα τα υπόλοιπα. Βιοδυναμικό ή βιολογικό σταφύλι με τρύγο χειρωνακτικό, ζύμωση με γηγενή μαγιά και καμία προσθήκη ουσιών για τυχόν διορθώσεις όταν η φύση παρεκτρέπεται, ούτε καν για συντήρηση, αφού τα θειώδη είναι κάτω από 30 mg/lt.